Uszy to narząd, który często ulega stanom zapalnym, ale jak to się dzieje, że słyszymy? To proste. Dźwięk z zewnątrz trafia do przewodu słuchowego, wywołując ruch błony bębenkowej, która zaczyna wibrować. Wibracje przenoszą się na układ kosteczek słuchowych, wprawiając w ruch płyn, który wypełnia ślimak. Poruszanie się płynu powoduje uginanie rzęsek słuchowych, które z kolei wytwarzają sygnały nerwowe przejmowane przez nerw słuchowy, który następnie przekazuje sygnał do mózgu interpretujący go jako dźwięk.
Za skalę dźwięków odpowiadają rzęski słuchowe w ślimaku
Większą liczbę zachorowań na zapalenie ucha możemy się spodziewać jesienią i zimą, gdyż zwykle zaczyna się zaraz po lub jeszcze w trakcie infekcji górnych dróg oddechowych. Dzieci są szczególnie podatne, bowiem trąbka słuchowa, która łączy ucho środkowe z górną częścią gardła jest krótka i szeroka, dodatkowo ułożona poziomo, co sprzyja rozprzestrzenianiu się wzdłuż niej zakażeń.
Czynników odpowiedzialnych za patologie jest wiele. Należy wymienić przede wszystkim: przerost migdałka gardłowego, blokujący nosogardło i ujście trąbek Eustachiusza, będących naturalnym kanałem wyrównującym ciśnienie pomiędzy gardłem a uchem środkowym, ale także nawracające infekcje górnych dróg oddechowych, rozszczep podniebienia, bierne palenie, alergia, niedobory immunologiczne, przebywanie w żłobku czy przedszkolu (narażenie na infekcje).
Jakie dolegliwości dotykają nasze uszy?
Zapalenie ucha środkowego jest częstym schorzeniem laryngologicznym, występującym u dzieci i dorosłych. Dziecko zaraża się wirusem, który z czasem toruje drogę zakażeniu bakteryjnemu.
Objawy: silny ból ucha, nagłe pogorszenie słyszenia, gorączka. Wymagane jest podawanie antybiotyków i leków przeciwbólowych.
Perlak ucha środkowego może rozwijać się na podłożu przewlekłego stanu zapalnego. Przybiera postać torbieli zapalnej zlokalizowanej w uchu środkowym i otaczających strukturach kości skroniowej. Perlak jest zmianą łagodną, ale o miejscowej agresywności. Rozrastając się niszczy kosteczki słuchowe, do których przylega doprowadzając do ubytku słuchu.
Perlak u dorosłych objawia się postępującym ubytkiem słuchu, nawracającymi wyciekami z ucha. Perlak może prowadzić do wystąpienia zawrotów głowy, niedowładu lub porażenie nerwu twarzowego, powikłań wewnątrz i zewnątrzczaszkowe. Leczenie tego schorzenia jest wyłącznie operacyjne.
Otoskleroza to chorobą dziedziczną błędnika kostnego. Chorują na nią przeważnie kobiety, a czynnik ryzyka wzrasta w czasie ciąży. Choroba prowadzi do stopniowej utraty słuchu wskutek unieruchomienia strzemiączka w płytce strzemiączka. Pacjent zgłasza upośledzenie słuchu, szumy uszne. Mogą pojawić się zawroty głowy o różnym nasileniu. Leczenie tego schorzenia jest operacyjne i polega na założeniu protezki między długim ramieniem kowadełka a płytką strzemiączka, aby przywrócić prawidłowe przekaźnictwo kostne i tym samym poprawić słuch. Powikłaniami tego zabiegu mogą być, m. in. zawroty głowy o różnym nasileniu i różnym czasie trwania.
Zapalenie ucha zewnętrznego atakuje przewód słuchowy, wywołując silny obrzęk ucha. Powstaje wskutek zakażenia bakteryjnego, wirusowego, czasami przez uraz mechaniczny czy zakażenie wirusem opryszczki.
Objawy: swędzenie, ból w obrębie skóry przewodu słuchowego zewnętrznego, bolesny obrzęk, uczucie zatkania ucha, niedosłuch zajętego ucha.
Grzybicze zapalenie ucha środkowego dotyka najczęściej pacjentów przebywających w wilgotnym i ciepłym otoczeniu lub narażonych na pracę w pomieszczeniach o wysokim stężeniu zapylenia. Do zakażenia może dojść również w wyniku urazu mechanicznego czy długotrwałego zatkania ucha wodą.
Objawy: swędzenie, ból ucha, ropna ciecz, uczucie ucisku w uchu, problemy ze słuchem.
Leczenie polega na stosowaniu leków przeciwgrzybiczych lub środków do czyszczenia przewodu słuchowego.
Czynników odpowiedzialnych za schorzenia narządu słuchu jest wiele. Należy wymienić przede wszystkim:
- przerost migdałka gardłowego, który upośledza drożność ujścia trąbek słuchowych. Poprzez otwieranie się trąbek słuchowych podczas połykania i ziewania wyrównywane jest ciśnienie
- pomiędzy ciśnieniem atmosferycznym (na zewnątrz ucha) a ciśnieniem panującym w jamie ucha środkowego,
- nawracające infekcje górnych dróg oddechowych,
- rozszczep podniebienia,
- bierne palenie,
- alergia,
- niedobory immunologiczne,
- przebywanie w skupiskach ludzi.
Należy pamiętać, aby dbać o higienę osobistą, często myć ręce, szczepić się, chronić przed dymem papierosowym i nie leczyć dolegliwości uszu na własna rękę, gdyż powikłania są groźne dla zdrowia.